اختلالات نافذ رشد
به گروهی از اختلالات که دارای ویژگی ها و ناهنجاریهای مشترک بوده .و به صورت تجلی آشفتگی ها وجوه چندگانه زندگی کودک را تحت تاثیر قرار می دهند اختلالات نافذ رشد می گویند. این اختلالات به پنج دسته تقسیم می شوند:
اختلال اتیستیک:
از مجموع اختلالات نافذ رشد، اختلال اتیستیک بیشترین شرایط و ویژگی های تشخیصی را دارند. نقص در مهارت های اجتماعی، رفتارها و الگوهای کلیشه‌ای و قالبی، مشکلات گفتاری و زبانی(۵۰% کاملاً فاقد گفتار هستند) از جمله این ویژگی ها هستند. از نظر هوشی ۷۵ درصد مبتلا به کم توانی ذهنی میباشند. هرچند ممکن است ویژگی ها و علائم اتیسم همراه مشکلاتی مانند سندروم ایکس شکننده، توبروز اسکلروزیس باشد. ولی از نظر جسمی این کودکان غالباً بدون مشکل بوده. و فاقد بدشکلی هایی در اندام می باشند. در ۱۸ ماه اول و حداکثر تا سه سالگی سمپتوم های اتیسم باید ظاهر شوند تا معیارهای تشخیصی بر آنها اطلاق گردد. در موارد کمی بروز علائم اختلال اتیستیک بعد از ۳ سالگی که با شروع تأخیری مشخص میشود، آشکار می شود.
اختلال آسپرگر:
این اختلال اولین بار در سال ۱۹۴۰ توسط پزشکی اتریشی به نام هانس آسپرگر توصیف شد. در آن زمان بحث بر سر این ایجاد شد که آیا باید این افراد را در طبقه بندی واحد و جداگانه توصیف کرد. یا آن را همان اختلال اتیستیک با عملکرد برتر نامگذاری نمود.این کودکان در مقایسه، با افراد اوتیستیک از گفتار و زبان اولیه طبیعی تری(البته نه همیشه) و نیز نقایص اجتماعی خفیف تری برخوردارند. برخلاف کودکان اتیستیک نمرات هوش کلامی این گروه برتر از هوش غیر کلامی آنها می باشد. علائم تشخیصی در این کودکان ممکن است تا ورود به مدرسه به سختی خود را نشان دهند.(بسیاری ممکن است که هرگز تشخیص داده نشوند).
برخلاف کودکان اتیستیک تاخیر چشمگیری در زبان، رشد مهارتهای شناختی و خودیاری متناسب با سن دیده نمی شود. به طور کلی افرادی با هوش نسبتاً طبیعی بوده که تخریب کیفی در تعاملات رفتاری- اجتماعی متقابل، بدون تاخیر در رشد زبان دارد. مشکلاتی در روابط اجتماعی و ارتباط با همسالان با شروع سن مدرسه بیشتر مشهود و آشکار می شود. همچنین علاقه خاصی به نجوم، جغرافیا و باستان شناسی نشان می دهند. توجه به جزئیات، جمع آوری اشیا، علائم وسواسی، نظم و ترتیب خاص در بعضی امور، حساسیت به تغییر، انعطاف پذیری کم در اندام ها و حرکات و نیز یکنواختی جریان تکلم از مواردی است که در آنها به چشم می خورد.
اختلال رت:
در سال ۱۹۶۵ پزشک اتریشی به نام آندره رت سندرومی را در بیست و دو دختر که پس از یک دوره شش ماهه رشد طبیعی پسرفت رشدی ویرانگری را از خود نشان داده‌اند معرفی کرد. این اختلال یک اساس ژنتیکی دارد .چون تنها در دخترها دیده شده است .و تحقیقات بیانگر وجود آن به ویژه در دوقلوهای یک تخمکی است. بسیاری از کودکان رت به دلیل ناتوانی بارز در تعاملات اجتماعی تشخیص اختلال اتیستیک دریافت می کنند..
شیوع آن بین ۶ تا ۷ مورد در صد هزار دختر بعد از طی دوره شش ماهه از رشد نرمال اتفاق می افتد. ابتدا بین ۶ تا ۱۸ ماهگی سمپتوم های شبیه اتیسم آشکار می شود. علائم آن غالبا عبارتند از فقدان حرکات هدفدار دست که حرکات قالبی نظیر پیچاندن دست ها، آتاکسی حرکتی و کندی روانی حرکتی را در پی دارد. کاهش اندازه دور سر، از دست رفتن مهارتهای زبانی و ناهماهنگی عضلات و عدم تعادل در راه رفتن نیز مشاهده میشود. همچنین میزان بالای تشنج، نوار مغزی غیر طبیعی، تنفس های نامنظم بسیار دیده میشود.
اختلال فروپاشنده کودکی:
این اختلال بسیار نادر بوده و وقوع آن بسیار کمتر از اتیسم می باشد. ابتلای پسر ها ۴ تا ۸ برابر دخترها است. علائم آن بعد از ۲ تا ۴ سال رشد ظاهراً نرمال و با یک نمودهای آشکار و آزاردهنده از بیماری‌هایی مانند عفونت‌های ویروسی، آبله مرغان و مانند آن اتفاق می‌افتد. و به دنبال آن گفتار به تدریج دچار پسرفت میشود. توانایی های شناختی کاهش پیدا می‌کند. و شباهت زیادی این کودکان و کودکان اتیستیک ایجاد می شود.
برخی از آنها رفتارهای مشابه روانپریشی وسیکوز دارند. آشفتگی، بی قراری، اضطراب، توهمات آشکار، خواب آشفته، فقدان کنترل ادرار و و نیز مدفوع و صرع در آنها به چشم می‌خورد. پیش آگهی در مورد این کودکان بسیار ضعیف می باشد.
اختلال نافذ رشد که به گونه ای دیگر مشخص شده است:
این طبقه گاهی به نام اتیسم فاقد علائم مشخص نام گذاری شده است. این کودکان برخی از الگوهای رفتاری کودک اتیسم را دارند. درضمن فاقد برخی از آنها نیز می باشند. برای مثال فاقد الگوهای رفتاری و علائق کلیشه‌ای بوده. اما در ویژگی های شخصیتی و نیز حرکات اندام انعطاف پذیری کمی دارند. یا ممکن است توانایی ارتباط با دیگران را داشته باشند. اما به وضوح در سطح طبیعی عمل نمی کنند.این کودکان ممکن است گاهی با تشخیص اتیسم خفیف معرفی شوند.
ویژگی های شناختی کودکان اتیستیک
اینستاگرام کلینیک یاشا ـ خدمات گفتاردرمانی ـکاردرمانی ـ روانشناسی در گرگان