آپراکسی
آپراکسی عبارت است از اختلال و آشفتگی در برنامه ریزی ارادی و هدف دار حرکات. طبیعی بودن حرکات خودکار و غیرارادی بیمار گواه آن است .که دستگاه حرکتی فرد در قسمتهای پایین تر از سطح برنامه ریزی حرکتی خودآگاه ، سالم و بدون نقص است .
آپراکسی گفتار ؛ اختلالی است در برنامه ریزی هدف دار و ارادی گفتار که حاصل آسیب دیدن بخش خلفی تحتانی سومین شکنج ناحیه پیشانی در نیمکره چپ مغز می باشد . در مورد این نوع از آپراکسی ، هدف اولیه مدیریت و درمان ، افزایش کارآمدی ، کفایت و طبیعی بودن ارتباط است. تا فرد دارای آپراکسی بتواند به نحو مؤثرتری ارتباط برقرار کند.
آپراکسی دهان اختلالی است که در آن بیمار در انجام حرکات غیرگفتاری هدف دار و ارادی اندامهای ناحیه دهان ناتوان است.
علائم افراد مبتلا به آپراکسی گفتار:
علائم و ویژگی ها فرایند گفتار به طور عمده در محدوده تولید گفتار آسیب دیده است .و نوای گفتار نیز ممکن است غیر طبیعی باشد . خطاهای گفتاری در این افراد ناشی از نوعی اختلال در ارسال پیام از فشر حرکتی عضلات گفتاری است . اختلالات نوای گفتار ممکن است به عنوان رفتارهای جبرانی رخ دهد. مثل توقف ، شروع دوباره ، دشواری در شروع گفتار ، افرایش پیچیدگی واژه یا عبارت منجر به تولید ضعیف تر گفتار می شود .
تولید نادرست هم در همخوانها و هم در واکه ها رخ می دهد . خطاهای تولید در خوشه های همخوان بیشتر از همخوانهای انفرادی و تولید درست واکه ها کمتر از همخوان ها است . صداهایی که در وضعیت آغازین قرار گرفته اند بیشتر از صداهایی مختل می شوند که در وضعیت وسط و انتهایی قرار گرفته اند . همچنین تکرار و تناوب خطاها در صداهای خاص به تکرار و تناوب وقوع آن صداها در گفتار بستگی دارد و بیشترین خطای تولید جانشینی و حذف است . هر چه بر طول و ویژگی واژه ، عبارت و جمله افزوده شود ، نقلا و تلاش و خطاهای تولیدی بیشتر می شود. و تولید گفتار ، بی ثبات و متغیر است .
فعالیتهای خودبه خودی به کاهش بسیار زیاد خطاها کمک می کند . رفتارهای تقلا و تلاش در بسیاری از بیماران مبتلا به آیراکسی دیده می شود . از طرفی تقلیدکردن با تکرار گفتار در آپراکسی دشوار بوده و خطاهای جابجا کردن هجاها شایع است . علاوه بر این کاهش هجا و جابجا کردن هجا در عبارت ها و یا واژه هایی که از نظر حرکتی پیچیده می باشند ، دیده می شود .
در فرد مبتلا به آیراکسی توانایی زبان درکی برتر از زبان بیانی است . افراد مبتلا به آپراکسی از عملکرد نادرست اندام های تولید خودشان آگاه هستند . در واقع آپراکسی می تواند به صورت یک اختلال منفرد یا همراه با سایر اختلالات ارتباطی باشد .مثلاً آپراکسی دهان ممکن است همراه با آپراکسی گفتار باشد ، شدت اختلال از بیماری به بیمار دیگر متفاوت است.ممکن است برخی بیماران در گفتن واکه به صورت ارادی اختلال داشته باشند .و برخی زمانی که سعی دارند عبارت های پیچیده را خطاهای تولیدی بیشتر در واج های سایشی ـ مرکب ، سایشی و گروه های همخوان و اشکالات تولید بیشتر در هنگام خواندن متن و به هنگام کوشش در تقلید رخ می دهد .
چنانچه به بیمار اجازه دهیم بعد از تحریک بیش از یک پاسخ ارائه دهد .در دفعاته دوم و سوم آوا را صحیح تر از بار اول تولید می کند . سرعت تولید تک هجاها ممکن است در حد طبیعی باشد. اما در تکرار بافت های چند هجایی مشکل بیمار بیشتر خواهد بود . اختلالات مربوط به نوای گفتار در این افراد عبارت اند از: وصلهای نابجا ، تکیه برابر ، آهنگ غیر طبیعی ، کشش واجها ا گوناگون اداکردن واج ها شود .خطاهای تولید بیشتر در واج هایی رخ می دهند که دارای مختصه جایگاهی پسین هستند نه پیشین .
تحریک بصری به بیمار کمک می کند .تا آواها ، تولید شوند و بافت های معنادار نسبت به بافت های بی معنا صحیح تر تولید میشوند.. از جمله ویژگی های شایع ، نوای مختل در گفتار افراد مبتلا به آ\راکسی گفتار است . سرعت کنده کشش اصوات ، وقفه های طولانی ، تکیه های طولانی ، کاهش در تغییرات بلندی ، کاهش در تغییرات زیرویمی نیز از سایر ویژگی ها می باشند .
ما ما در ارتباط باشید در :