آپراکسی و درمان

آپراکسی

در سال 1866 Hughlings jackson پدیده بالینی ای را توصیف کرد. که در آن بیمار در انجام حرکات ارادی بر اساس دستور و درخواست،مشکل دارد. سپس در 1870 Steintal اصطلاح آپراکسی را برای اختلال حرکات هدفمند و ارادی که ناشی از ضعف عضلانی وناهماهنگی حرکتی نباشد به کار برد. در همان سال محققی به نام ، فینک تبورگ اصطلاح asymbolia را به کار برد. که شامل تمامی اختلالاتی بود که موجب آسیب توانایی رمز گذاری مفاهیم می شود. این رمز گذاری ممکن است از طریق زبان یا از طریق حرکات باشد .به این معنی که آفازی و آسیب کاربرد حرکات بیانگر و پانتومیم جنبه هایی از یک نقص زیر بنایی هستند.

تعریف :آپراکسی یک اختلال حرکتی است که به علت ضایعه مغزی ایجاد می شود .و بیمار در برنامه ریزی حرکتی مشکل دارد .و باعث شود فرد علی رغم اینکه دستورات کلامی را درک می کند و ضعف یا فلجی در عضلات ندارد،قادر به اجرای دستورات کلامی نمی باشد .در حالیکه فرد قادر است همان حرکات(خواسته شده یا تقلیدی) را در زندگی روزمره انجام دهد .

در آپراکسی فرد فعالیت ها و عملکردهایی را که به خوبی یاد گرفته شده و در آنها مهارت دارد(Praxis) را نمی تواند به صورت ارادی انجام دهد. (Coslett, 2018).بنابراین آپراکسی به دلیل ضعف عضلات نمی باشد و به علت مشکل در برنامه ریزی و توالی حرکات است.

لیپمن آپراکسی را به سه گروه تقسیم کرد:

Limb-kinetic Apraxia

Ideomotor Apraxia

Ideational Apraxia.

انواع آپراکسی:

در ارتباط با نام گذاری آپراکسی هنوز یک توافق کلی وجود ندارد؛برخی آپراکسی را بر اساس قسمتی از بدن که درگیر می شود نام گذاری می کنند.مانند؛آپراکسی دهانی-چهره ای(Orofacial)یا حرکتی چشم(Ocular Motor).

برخی دیگر از محققین بر اساس مکانیسم زیر بنایی آپراکسی را طبقه بندی می کنند.مانند؛آپراکسی ایده ای(Ideational) یا آپراکسی ساختاری(Constructional).

همچنین در بعضی منابع آپراکسی بر اساس فعالیتی که از بیمار می خواهیم انجام شود تقسیم بندی می شود.مانند؛آپراکسی گفتار،آپراکسی نوشتن،آپراکسی باز کردن چشم،آپراکسی لباس پوشیدن.

گاهی وقت ها هم آپراکسی بر اساس جایگاه آناتومیک ضایعه نام گذاری می شود مانند آپراکسی کالوزال.

آپراکسی ایده ایIdeational

اختلال در ایده هایی که برای فهم کاربرد اشیا مورد نیازند. افراد دچار آپراکسی ایده ای از انجام حرکات متوالی که منجر به یک نتیجه می شود ناتوانند.  یعنی بیمار قادر نیست حرکات متوالی مربوط به انجام یک تکلیف پیچیده و چند مرحله ای را انجام دهد.مثلا آماده کردن چای-پست کردن نامه و…

محل ضایعه: آسیب وسیع نیمکره چپ و عمدتا به لوب آهیانه چپ.

همیشه بر روی دو سمت بدن تاثیر می گذارد.

آپراکسی ایده ای-حرکتیIdeomotor

در این نوع آپراکسی بین ایده  مهارت حرکتی و اجرای آن یک قطع ارتباط ایجاد شده و در نتیجه حرکت به شکل نادرست انجام می شود. آسیب معمولاً در زمان بندی، توالی و سازماندهی فضایی حرکت رخ می دهد.

ضایعات دو طرفه در کورتکس پاریتال و فرونتال و راه های ارتباطی ماده سفید  و هسته های قاعده ای ایجاد شده است.

آپراکسی های دهانی-چهره ای، دست، گفتار و لباس پوشیدن جزء آپراکسی های ایده ای-حرکتی قرار دارند.

آپراکسی گفتار

آپراکسی گفتار(Apraxia of Speech )یک اختلال در برنامه ریزی حرکتی گفتار است. در این نوع آپراکسی بیمار ممکن است بتواند حرکات دهانی را تقلید کند. اما همین حرکات را برای بیان واج ها یا هجاهای گفتاری نتواند بکار ببرد.آپراکسی گفتار به نام های دیگر هم در متون مطرح شده است. Acquired Apraxia of Speech, Verbal Apraxia, Dyspraxia.

مشخصات اصلی آپراکسی گفتار در سه حوزۀ تولید، نواخت و روانی گفتار است.

علائم آپراکسی گفتار

1.بیشتر خطاهای تولیدی بیماراز نوع جانشینی است.

2.خطاهای مربوط به  مختصه جایگاه تولید بیشتر ازمختصه های شیوه تولید و واکداری است.

3.خطاها در خوشه های همخوانی بیشتر از همخوان های منفرد است.

4.خطاهای مربوط به جایگاه های خلفی بیشتر از جایگاه های قدامی است.

5.بیشتر صداهای بی واک جانشین صداهای واکدار می شوند تا برعکس.

6.خطاهای همخوانی شایع تر از واکه ای است.

7.خطاها در هجاها و کلمه های بی معنی بیشتر از کلمه های معنادار است.

8.خطاها در صداهای کم بسامد بیشتر است.

9.خطاهای تولید بیشتر در گفتار ارادی نسبت به گفتار اتوماتیک مشاهده میشود. در گفته های تقلیدی نیز خطا رخ می دهد

10.تلاشهای زیاد و خارج از هدف و کورمال کردن برای گفتن کلمه

11.میزان خطاها با افزایش طول کلمه بیشتر می شود.

منطقه ضایعه درآپراکسی گفتار

در ارتباط با جایگاه ضایعه در آپراکسی گفتار  تحقیقات مختلف نشان داده اند. که آسیب به هر یک از نواحی بروکا، قشرتمپوروپریتال و فرونتال چپ، منطقه ی قدامی-فوقانی اینسولای چپ، و همچنین ساختارهای زیر قشری چپ به طور خاص هسته های قاعده ای منجر به بروز آپراکسی گفتار در بیماران می شود.

ارزیابی آپراکسی گفتار

مانند آفازی ارزیابی آپراکسی هم پس از تاریخچه گیری با غربالگری اولیه شروع می شود. و سپس از آزمون ها و ارزیابی های جامع انجام می شود.

بر اساس دستورالعمل انجمن گفتار،زبان و شنوایی آمریکا ارزیابی آپراکسی شامل موارد زیر است:

تاریخچه گیری:شامل وضعیت پزشکی و تاریخچه پزشکی،آموزشی،شغلی،فرهنگی و توانایی های زبانی بیمار.

گزارش و شکایت های بیمار در ارتباط با مشکل:مشکلات ارتباطی و زبانی بیمار که روی تعاملات اجتماعی و شغلی بیمار اثر منفی گذاشته باشد.

ارزیابی وضعیت حسی و حرکتی بیمار.

ارزیابی سیستم های تنفس،آواسازی،تشدید.

ارزیابی و معاینه اندامهای دهانی-حرکتی مانند قدرت ،دقت و تون عضلات.

ارزیابی ویژگی های آکوستیک و ادراکی گفتار.

ارزیابی  توانایی های زبانی بیمار.

درمان آپراکسی گفتار

یکی از روش های درمانی برای درمان آپراکسی گفتار رویکرد 8 مرحله ای روزنبک است که این مراحل عبارتند از:

1.بیمار و درمانگر با هم کلمه مورد نظر را تولید می کنند.

2.درمانگر کلمه مورد نظر را تولید  می کند سپس بیمار کلمه را در حالی که درمانگر به آرامی و بدون صدا فقط با حرکات دهانی آن را نشان می دهد ، می گوید.

3.درمانگر کلمه را می گوید بعد از او بیمار کلمه را می گوید.

4.درمانگر کلمه را می گوید بیمار با موفقیت کلمه را تکرار می کند.

5.کلمه مورد نظر به صورت نوشته به بیمار ارائه می شود درمانگر کلمه را بلند می خواند و بیمار به کلمه نگاه می کند.

6.کلمه نوشته شده به بیمار نشان داده سپس برداشته می شود به دنبال این تاخیر بیمار کلمه را می گوید.

7.درمانگر سوالی می پرسد که پاسخ آن ، کلمه مورد نظر می باشد و بیمار کلمه رادر جواب می گوید.

8.بیمار و درمانگر موقعیت نمایشی را ترتیب می دهند که از کلمه مورد نظر استفاده شود و بیمار در زمان مناسب کلمه مورد نظر را می گوید.

PROMPT  ( PROMPTS for Restructuring Oral Muscular Phonetic Targets):یکی از روشهای اختصاصی درمان آپراکسی است. مشخصه اصلی این روش استفاده ،ازراهنماهای لمسی به منظور ایجاد راهنماهای فشار ، حس جنبش و حس عمقی و نهایتا تسهیل گفتار می باشند. یعنی در این روش درمانگر به عنوان برنامه ریز خارجی عمل می کند. و در واقع یک سری راهنمایی برای جنبه های فضایی و زمان بندی تولید گفتار فراهم می کند. در این روش تماس انگشت در قسمت های مشخصی از صورت و گردن به منظور نشان دادن جایگاه تولید استفاده می شود. همچنین در مورد مشخصه های دیگر حرکتی از جمله شیوه تولید ، میزان حرکت فک ،دیرش هجا ومواردی مانند تنش عضلانی ، آگاهی هایی به بیمار داده می شود.

یکی دیگر از روش های درمان آپراکسی گفتار روش درمان آهنگین(MIT) است که در بخش درمان های آفازی توضیح داده شد.

همچنین از روش های تحریک حسی استفاده می کنیم که این روش ها عبارتند از:

استفاده از یخ و لمس:هدف از این روش کمک به افزایش آگاهی بیمار در مورد وضعیت اندامهای تولیدی و وضعیت هدف می باشد. یک قطعه یخ یا مسواکی که داخل آب یخ بوده به منظور نشان دادن قسمت هایی از اندام های تولیدی که در هنگام تولید در تماس با هم قرار می گیرند می توان استفاده کرد. مثلا نوک زبان ، سه تیغ لثوی با یخ لمس می شود . با این روش آگاهی از اندام هدف تسهیل می شود.

استفاده از حرکات منفعل اندام های تولید که توسط درمانگر برای بیمار انجام می شود و همچنین استفاده ازPNF.

زمزمه کردن برای ایجاد واج /م/ ،خمیازه کشیدن برای تولید /آ/ ،لالایی خواندن برای تولید / ل/ ،فوت کردن شمع برای تولید / پ / ،استفاده از آینه برای دادن پسخوراند.

آپراکسی _ از سیر تا پیاز

آپراکسی

رویکردهای درمانی اتیسم

درمان و توانبخشی آفازی

لکنت زبان چیست؟

اینستاگرام کلینیک یاشا ـ خدمات گفتاردرمانی ـکاردرمانی ـ روانشناسی در گرگان

اختلال شنوایی

مقدمه

والدین سهند اظهار کرده اند که او از کودکی دچار مشکلاتی بوده است. اما اولین بار آنها وقتی سهند یک سال و نیمه بوده است به دلیل حرف نزدنش او را نزد پزشک برده بودند. طبق گفته والدین بعد از معاینات متعدد پزشک به آنها گفته بود که سهند مشکل شنوایی دارد. و باید پیش متخصص برده شود. ولی آنها در باره اختلال شنوایی اقدامی نکرده بودند.

در نهایت وقتی سهند سه سال داشت و نمی توانست صحبت کند برای معالجه اقدام کردند. از همان زمان او را بعنوان کودک دارای نقص شنوایی تشخیص و سهند را در مهد کودک ویژه ناشنوایان ثبت نام کردند. او از آن زمان از سمعک و آموزش تیم توانبخشی استفاده می کند.

تعاریف و مفاهیم

ناتوانی شنوایی بر اساس درجه از دست دادن شنوایی تعریف می شود. به این معنی که حساسیت شخصی نسبت به بلندی و شدت صدا و زیروبمی و تکرار صدا ارزیابی می شود. واحدی که برای اندازه گیری شدت صدا مورد استفاده قرار می گیرد دسی بل است. محدوده آن برای شنوایی انسان تقریبا از 5 تا 130 دسی بل می باشد.

صداهای بلندتر از 130 دسی بل برای گوش انسان بسیار دردناک خواهد بود. تکرار صدا به وسیله تعداد چرخه هایی است که مولکولهای ارتعاش کننده در ثانیه کامل می کنند. واحد اندازه گیری این چرخه ها در ثانیه هرتز HZ می باشد.

گوش انسان از 20 تا 15000 هرتز را می تواند بشنود. صداهای صحبت کردن از 300 تا 4000 هرتز و صدای موسیقی پیانو از 2705 تا 4186 هرتز می باشد. اگرچه گوش انسان می تواند صداهای 15000 هرتز را هم بشنود ولی صداهای محیط بین 300 تا 4000 هرتز است.

طبقه بندی

ناتوانیهای شنوایی یکی دیگر از معلولیت هایی است که می توان آن را بر اساس شدت وضعیت تقسیم بندی کرد. این تقسیم بندی برای مواقعی که استراتژی ها و راه حلهای مختلف طرح ریزی می شوند. باید با حساسیت خاصی صورت گیرد.

سیستم تقسیم بندی بر اساس شدت وضعیت است و اطلاعات مربوط به توانایی کودک در فهمیدن صحبت را در سطوح مختلف ارائه میدهد.

این طبقه بندی ها به شرح زیر است.

• ناشنوایی بسیار اندک بین 0 تا 25 دسی بل. مشکل زیادی برای شنیدن صدای سخن گفتن معمولی وجود ندارد.
• ناشنوایی خفیف بین 25 تا 40 دسی بل. فرد معمولا با صداهای ضعیف مشکل دارد و گاهی برای شنیدن بعضی از صحبت های معمولی مثل گفت و گوهای گروهی هم مشکل پیدا می کند.
• ناشنوایی متوسط بین 40 تا 60 دسی بل. اغلب اوقات برای شنیدن صحبتهای معمولی مثل گفت و گوها یا مکالمات عادی مشکل دارد و گاهی در شنیدن گفتوگوهای بلند نیز دچار مشکل مشکل می شود.
• ناشنوایی شدید و مداوم شضامل سخت شنیدن و کری است و در 60 تا 80 دسی بل می باشد. حتی در صورت بلند صحبت کردن و بالا بردن صدا فرد در شنیدن دچار مشکل است.
• ناشنوایی عمیق یا سنگین کری 80 دسی بل یا بیشتر. که معمولا حتی صداها یا صحبتهای بسیار بلند هم شنیده نمی شود.

ویژگی ها

این کودکان از نظر هوشی مانند بچه های معمولی هستند. مدو در 1980 می گوید: شباهت در نمرات هوشی هنگامی دیده می شود که برای آزمایش هوش کودک ناشنوا از ابزار غیر لفظی استفاده شود. و دانش آموز نیاز به پاسخ های لفظی نداشته باشد.

او همچنین می گوید باید در مورد توانایی زبان، صحبت کردن و اشارات افراد ناشنوا آمار و شواهد کافی جمع آوری شود. و در طرح و اجرای تستها و بعد هم تجزیه و تحلیل نتایج آنها مورد استفاده قرار گیرد.

رشد مهارتهایی مثل زبان و صحبت کردن تحت تاثیر ناشنوایی قرار می گیرد و در نتیجه بر مهارتها یا کارایی های اجتماعی و تحصیلی هم اثراتی دارد.

این مشکلات با استفاده از تکنیک ها و استراتژی های خاص قابل حل هستند.

علل

سازمان زبان شنوایی آمریکا چند وضعیت را که در بردارنده احتمال فراوان برای از دست دادن شنوایی است به شرح زیر اعلام میکند.

• سابقه معلولیت یا کمبود شنوایی دوران بچگی در خانواده.
• عفونت ارثی یا قبل از تولد.
• ناهنجاریهای استخوانی سر و گردن.
• وزن کمتر از 1500 گرم در هنگام تولد.
• مننژیت باکتریال که سبب اختلال شنوایی می شود.
• آسفیکسی در موقع تولد و نرسیدن اکسیژن کافی به نگام تولد به مغز.

شنوایی سنجی

درک گفتار در تربیت شنوایی

روش های انجام تربیت شنوایی

کم شنوایی Hearing Loss

 

با ما همراه باشید.

Instagram

Telegram

اختلالات زبان

در طول تاریخ زبانهای مختلفی وجود داشته و تعریفهای گوناگونی از آن شده است. برای مثال لوکاس در 1980 می گوید: زبان منعکس کننده سیستمی از علامات است که بین دونفر یا بیشتر مورد موافقت قرار گرفته است. و تحت تاثیر ویژگیهایی مثل بخش صدا یا واج شناسی، دستور زبان به شکل کلمات یا تک واژه ها و علوم معانی می باشد.در ادامه به انواع اختلالات زبان می پردازیم.

برنستین در 1985 می گوید: زبان سیستمی از قوانین و دستورات است که بر صدا، کلمات و معانی و استفاده از آنها تسلط دارد. این قوانین هم در قسمت درک زبان و هم در بخش تشکیل آن کاربرد دارد. همانطور که قبلا گفته شد اختلالات صدا مشکلات تولید لفظی یا بیان صوتی را در بر می گیرد. اما اختلالات زبانی مشکل در توانایی فهم یا بیان نظرها در سیستم ارتباطی می باشد. تفاوت بین این دو مانند اختلاف بین صدای یک کلمه و معنی آن است. در اختلالات زبان هم در مورد بیان معنی و هم دریافت آن بحث خواهیم کرد.

تعاریف و مفاهیم

وقفه جدی در پروسه زبان اختلال زبان گفته می شود. زبان شامل حافظه، یادگیری، دریافت پیام، تجزیه و تحلیل آن و مهارت های بیانی است. فردی که اختلال زبان دارد ممکن است یک یا چند قسمت از موارد فوق مشکل داشته باشد. تاخیر در زبان وقتی است که پیشرفت رشد عادی گفتار قطع می شود. ولی ترتیب منظم رشد ادامه می یابد. یعنی زمانی که رشد الگوی نرمال زبان در شخصی که دارای این ناتوانی است کندتر از همسالان وی صورت می گیرد. در اختلالات زبان پیشرفت کودک در هیچ یک از جنبه های دستوری که بر رفتار زبانی حکومت می کنند مرتب و از روی قاعده صورت نمی گیرد.

اختلالات زبان را به صورت های گوناگون گروه بندی کرده اند. عده ای آنها را به انواع اختلالات دریافتی و اختلالات بیانی گروه بندی کرده اند. بعضی اختلالات نیز با نام های دیگری مثل آفازی شناخته می شوند.

اختلالات دریافتی زبان

اختلالات دریافتی زبان نتیجه مشکلات فهم گفته های دیگران است. این مساله زمانی قابل توجه است که کودکان قادر نیستند آنچه را که بزرگترها از آنها می خواهند دنبال کنند. اغلب به نظر می رسد که این کودکان مطالبی را که به آنها گفته می شود، نمی شنوند. مشکل اشخاصی که اختلالات دریافتی دارند فهمیدن پیام دیگران و تجزیه و تحلیل زبان اعم از گوش کردن، ترجمه یا معنی دار کردن زبان است.

اختلالات بیانی

اختلالات بیانی موقعی است که شخص در تولید یا تشکیل و استفاده از زبان مشکل دارد. در بعضی از این اختلالات محدوده لغت شناسی فرد کم است. و همیشه از لغات مشابه در موقعیت های گوناگون استفاده می کند. گاهی این اختلال به صورت عدم رشد صحبت کردن بروز می کند. و در ارتباطات شخص مشکلاتی به وجود می آورد. افرادی که این اختلال را دارند برای برقرار کردن ارتباط از اشارات استفاده می کنند.

آفازی

آفازی در طول زمان تعاریف متفاوتی داشته است. ولی معمولا روی موضوع های ثابتی بحث شده است. برای مثال وود در 1971 گفته است: آفازی از دست دادن بخشی یا کل توانایی صحبت کردن، فهم لغت در اثر صدمه، بیماری یا عدم رشد مغز می باشد.

ویگ و سمل در 1984 گفته اند: به افرادی آفازیک گویند که اختلال زبانی آنها به خاطر صدمه مغزی باشد و باعث نقص در فهم زبان، تشکیل و یا استفاده از آن شود. این تعاریف نشان دهنده رابطه آفازی با عواملی که باعث صدمه مغزی می شوند مثل سکته.

مشکلات آفازی به صورت بیانی و ادراکی دسته بندی شده اند. آفازی امکان دارد هم در دوران کودکی و هم در دوران بزرگسالی اتفاق افتد. برای کودکانی که دارای این اختلال هستند از اصطلاح آفازی رشدی استفاده می شود. به نظر می رشد این مشکلات با میزان صدمه عصبی رابطه داشته باشند.

معمولا این کودکان تا حدود دوسالگی از لغات و چهارسالگی از جملات استفاده می کنند. بعضی از مدارک رابطه بین آفازی و صدمه عصبی را مشخص کرده است. اما علی رغم فرضیه ها و تئوریها به دست آوردن مدارک مستقیم و مورد توجهی که ناتوانی عصبی به خصوصی را به آفازی ربط دهد مشکل است.

آفازی بزرگسالی نیز تعاریف زیادی دارد. ولی بیشتر متخصصان در تشخیص شخص آفازیک اتفاق نظر بیشتری دارند تا در تعاریف آن. مشاهدات زیر برای تشخیص افراد مبتلا به آفازی دارای اهمیت است.

• در مرحله ای از سن، اشخاص آفازیک برای دریافت ترتیبی یک موضوع یا پیشامد لفظی و بازده لفظی مرتب مشکل دارند. اشکالات دریافت با نامهای وسعت توجه یا حافظه شناخته شده است. ناراحتی های ترتیبی بازدهی، بیشتر در کمبودهای ترکیبی یا دستور زبانی تشکیل نامناسب جملاتی که به موقعیت های خاص بستگی دارند مشخص می شود.
• احتمال کمی وجود دارد که ترکیب زبانی داده شده، قابل فهم با ارزشیابی درست باشد. یا تولید ترکیب مناسب به نحوی باشد که با وضعیت هم خوانی داشته باشد.

طبقه بندی انواع آفازی

آفازی

تست های آفازی در سکته مغزی

با ما در ارتباط باشید.

Instagram

Telegram

مشکلات بازی در کودکان اتیسم

مشکلات بازی در کودکان اتیسم

1. ضعف در مشغول کردن خود در بازی:

توصیف مشکل:

رایج‌ترین شکایتی که از والدین و سایر مراقبین این کودکان میشنویم،همین است. این کودکان انگار هیچ ایده مشخصی برای بازی کردن ندارند. وقتی حوصله شان سر میرود شروع به پرسه زدن و راه رفتن یا به گوشه‌ای خیره شدن یا انجام حرکات کلیشه ای می کنند. حتی ممکن است یک اسباب بازی را به صورت گذرا لمس کنند، اما به بازی مستمر با آن نمی پردازند.

فرضیه های علت شناسی:

الف) آپراکسی آیا دیسپراکسیا(مخصوصاً از نوع ایده سازی)

ب) نامطلوب بودن وضعیت شناختی- توجه و حافظه کاری

ج) به هم ریختگی شدید یکپارچگی حسی

د) مشکلات عمده زبانشناختی که نقش بزرگی در ایده سازی و گفتار درونی و تصمیم گیری دارد.

ه) ناکافی بودن غنای محیط از جهت تجربه عاطفی، هیجانی ،ارتباطی و فرصت های بازی و بازی گوشی.

و) ضعف مهارت های دستی

راهکارهای پیشنهادی:

الف) سعی کنید به او نگویید این کار را بکن و آن کار را نکن. این مسئله سبب افزایش کنش پریشی اومی شود. سعی کنید خودتان آن کار را انجام دهید و او را هدایت کنید تا او بتواند مثل شما همان کار را انجام بدهد. هر قدر از مشارکت و تلاشی که برای انجام آن کار از خودش نشان داد را مورد تقدیر و تشکر قرار بدهید و راضی باشید. تغییرات بزرگ، همیشه به تدریج و آهسته آهسته رخ نمایی می کنند.ضمنا هر چقدر پردازش سیستم حسی و طبیعتاً مهارتهای درکی او بهتر شود. به طور خودبه خود پیشرفت هایی در زمینه کاهش کنش پریشی شاهد خواهیم بود.

ب) ارائه فعالیت هایی که زود بازده بوده و زود به نتیجه قابل رویت برسد. بهبود مهارتهای توجهی و شناختی از طریق کنترل داده ها و تحریکات حسی(مثلاً استفاده از اتاق آکوستیک، اتاق تاریک، نور متمرکز ، اتاق حسی و…)

پ) یکی دیگر از مداخلات سودمند این است. که شناخت کودک در خصوص روابط علی- معلولی بین پدیده ها و وقایع را بالا ببریم. یعنی بفهمی که چه کاری یا اتفاق سبب بروز چه اتفاقی می شود. به عنوان مثال اگر کودک یک عروسک بوق بوقی را فشار داد و شما با شنیدن آن صدا یک متر به هوا پرید و از دیدن این صحنه ذوق کرد و خندید .یعنی اینکه کودک رفته‌رفته متوجه رابطه علت و معلولی بین فشردن عروسک و خروج صدای بوق و صدای بوق و واکنش حرکتی شما شده است. و این سرآغاز بسیاری از بازی های ارتباطی در کودکان و افزایش الگوهای بازیگوشی در ایشان است.

ج) اجرای اصولی پروتکل یکپارچه سازی حسی، مشروط به اینکه واقعاً همان طور که در پروتکل تایید شده برای ارائه تحریک های حسی از قالبهای بازی گونه استفاده شود. مخصوص آب بازی، شن بازی،  بازی در استخر توپ، اسب سواری، تاب بازی، گل بازی، خمیر بازی، صخره‌نوردی، دویدن و غلت زدن در چمنزار و….

د) استفاده از تکنیک هایی نظیر قصه خواندن از روی کتاب های مصور، توضیح کوتاه و با صدای نسبتاً بلند و سرعت نسبتاً کم آن که در حال انجامش هستید و….

و) بهبود عملکرد دستی، تمرینات افزایش ثبات پروگزیمال، بهبود طرح واره بدنی دست و اندام فوقانی، افزایش چالاکی و دقت حرکات ظریف انگشتان، بهبود عملکردهایManipulation،Comprehension وانواعGraspها,Pinchها..

مشکلات بازی در کودکان اتیسم

ضعف در بازی سمبولیک

توصیف مشکل:

یکی از مشخصه‌های اصلی کودکان مبتلا به اتیسم این است که قادر به انجام بازی های نمادین به کیفیتی که سایر همسالانشان به آن می‌پردازند نیستند. کودکان سالم و نرمال وقتی به سه سالگی می‌رسند. پاره بزرگی از زمان بازی کردن شان را به بازی های نمادین و باور سازی و بازی‌های ایفای نقش اختصاص می دهند. در صورتی که اکثر کودکان مبتلا به اتیسم هرگز به این سطح از بازی های سمبولیک نمی رسد .با اینکه تنها در صورتی که در این خصوص به ایشان آموزش داده شده باشد، می‌توانند این نوع از بازی ها را به صورت یک تکلیف انجام دهند.

عمده فرضیه های علت شناسی:

ضعف عمده و نقص در مهارت های تقلیدی، تئوری ذهن، مشکلات زبان شناختی، مشکلات ادراکی، رمزگشایی و رمزگردانی.

راهکارهای پیشنهادی:

الف) تمرین بازی های تقلید، دعوت کودک به برعهده گرفتن نقشی و لو کوچک در بازیهای ایفای نقش ،استفاده از انواع گریم و تغییر لباس و تغییر صدا در حین بازی ها، بهبود مهارتهای رمزگردانی و رمزگشایی دیداری و شنیداری با استفاده از رنگ، صداهای ارگ دستی کوچک و…

ب) یک راه جالب در این خصوص این است که بنشینید و ابتدا با کودک همان بازی همیشگی که دوست دارد را انجام دهید.(مثلاً یک بازیrelational که در آن عادت دارد یک سری از لگوها را به هم بچسباند و داخل سطل بیندازد). پس از مدتی که با کودک به این بازی پرداختید او قبول کرد که با شما به لحاظ سطح اجتماعی بازی در حد بازی هایAssociative ارتباط داشته باشد. از تئوری منطقه مجاوری رشد استفاده کنید و برای لحظاتی سطح بازی خودتان را اندکی بالا ببرید.مثلا موقعی که می‌خواهید لگو را داخل سطل بیندازید .وانمود کنید که لگو دارد با یک صدای زیر از شما خواهش می‌کند که داخل سطل نیندازیدش. و با الگوی یک دیالوگ کوتاه درست کنید که از شما اصرار و از او انکار.

فقر تنوع بازی- تفاوت الگوی بازی- عدم سیالیت بازی:

توصیف مشکل:

یکی دیگر از مشکلات کودکان مبتلا به اتیسم، تنوع علائم و به تبع نوع بازی هایی است که انجام می دهند. اکثر زمان بازی این کودکان، محدود به تعداد بسیار کمی از فعالیت‌های خوشایند است که به زحمت می توان آن ها را بازی های متعارف و مقبول پنداشت. و به ندرت از تعداد انگشتان یک دست بیشتر می شود. مثل علاقه ایشان به پرش های کانگورو وار در حالی که روی توپ های بزرگ نشسته اند. یا آب بازی افراطی و…

عمده فرضیه های علت شناسی:

الف) مشکل عمده در یکپارچگی حسی، تنظیم آستانه های حسی و ترجیح های حسی.

ب) پرش از نوعی ایده سازی که پیش‌تر توضیح داده شد .و همچنین کنش پریشی نوعIdeomotor مربوط به طرح ریزی حرکتی ایده ای ذهنی است.

ج) ضعف الگوهای شناختی و توجهی.

د) اضطراب مزمن و وسواس فکری و الگوهای خودتنظیمی

ه) ناکافی بودن غنای تجربی مشاهده بازی همسالان

و) ضعف مهارت های دستی

ز) مشکلات ادراک دیداری و شنیداری و حرکتی

راهکارهای پیشنهادی:

اول) فکرنکنید که هر قدر کودک به کلینیک و محیط‌های درمانی بیاید، لزوماً بازی کردنش بهتر می‌شود.گاهی زیاد بودن حجم کلاسهای کودک در هفته باعث می شود .که فرصت کافی برای لذت بردن از کودکی، رفتن به پارک، گذراندن اوقات فراغت و بازی در منزل را نداشته باشد. گاهی همین هم بد نیست که کودک در منزل حوصله‌اش سر برود تا به دنبال کاری برای رفع این ملال و دلزدگی باشد.

مارا در اینستاگرام کلینیک یاشا دنبال کنید!!!!

دوم) هر قدر آرامش کودک بیشتر باشد. بازی‌ها سیالیت بهتری می یابد و از حالت وسواس گونه و تکراری و خشک خارج می شود. بازی های او را آنگونه که هست بپذیرید و با لحنی آرامش‌بخش تشویقش کنید. پذیرفتن به معنای موافقت تام و تمام با آن بازی ها نیست بلکه فقط استرس را از کودک دور می کند.

سوم) بازی هایی که پیشنهاد میکنید، قانون طولانی نداشته باشد و زود به سرانجام برسد. و سرانجام آن بازی از جهت حسی و فیزیولوژی برای کودک خوشایند باشد. همچنین از جهت اجتماعی و ارتباطی با لبخند و نوازش او را تشویق کنید.

چهارم)از بازی های خوب کودک که گاه و بی گاه پیش می آید. فیلم بگیرید و برای خودش پخش کنید تا خودش را در حین آن بازی ببیند.

پنجم) سعی کنید با برخی بازی ها کاوش و جستجو روحیه کنجکاوی و تحسین را در کودک فعال کنید. (مثلا اگر عاشق موبایل شما است. موبایل خود را در جلوی چشم های خودش داخل کابینت قایم کنید .او باید برود و درب کابینت را باز کنند به دنبال موبایل بگردد آن را پیدا کند).

 

ضعف در مهارتهای ارتباطی- زبانی در حین بازی های اجتماعی:

توصیف مشکل:

مشکل زیربنایی دیگر کودکان مبتلا به اتیسم در زمینه بازی، این است. که عمده بازی هایشان انفرادی است .تمایلی برای برقراری ارتباط با سایرین در خلال بازی کردن نشان نمی‌دهند. تمایلی برای سهیم کردن سایرین در اسباب بازی و موضوع بازی‌شان نشان نمی‌دهند .گاهی اگر ببینید که کودکی به سمت شان می آید تا با آنها بازی کنند حتی به او پشت کرده یا به گوشه‌ای دیگر می‌روند. تمایلی به در میان گذاشتن احساس ها و هیجان های خود با سایرین در حین بازی ندارند و تمایل خاصی به مشاهده و تعقیب بازی سایرین ندارند. در فهم و رعایت قوانین بازی های قائده مند که معمولاً در بازی‌های اجتماعی وجود دارد ضعیف هستند. در هنگام بازی با هم بازی هایشان از ارتباط های کلامی و غیرکلامی آنگونه که سایر همسالانشان از آن بهره می برند استفاده نمی کنند.

عمده فرضیه های علت شناسی در مشکلات بازی :

الف) مشکل در ادراک شنیداری

ب) مشکل در زبان دریافتی

ج) مشکل در زبان بیانی

د) اعتماد به نفس کم در اثر تجربه های ناموفق پیشین

ه) تفاوت ترجیحات حسی

و) تفاوت های انگیزشی

راهکارهای پیشنهادی برای مشکلات بازی در کودکان اتیسم :

الف) هر تمرینی که کمک کند که کودک هوشیاری شنیداری بالاتری داشته باشد، توجه و تحمل شنوایش ارتقا پیدا کند، تمیز شنیداری اش بهبود یابد و… سودمند است.

ب) اما به عنوان چند راهکار باید به این موارد اشاره کنیم. اولاً که تا جای ممکن از جملات کوتاه با سرعت بیان و کلام اغراق شده و واضح استفاده کنید. دوم اینکه تا جای امکان از به کار بردن کلمات انتزاعی و چند پهلو استعاری خودداری کنید. سوم اینکه از حالات چهره و دست برای روشن ساختن مفهوم ارتباط تان کمک بگیرید. چهارم اینکه یک جمله را بگویید و صبر کنید تا پردازش شود یک جمله را پشت سر هم تکرار نکنید. پنجم این که از کارت های مربوط به این کار در کنار کلامتان استفاده کنید.

ج) سعی کنید ارتباط با محیط ها جوری تنظیم شود که کودک مبتلا به اتیسم با کودکانی که از جهت سطح زبانی همگن تر هستند در یک گروه باشد. مثلاً ممکن است یک کودک ۴ ساله مبتلا به اتیسم،از جهت سطح زبانی و تعداد کلمه هایی که برای ارتباط بلد است. به زحمت در حد یک کودک دو ساله نرمال باشد.

 

د) گاهی این کودکان در حال هیجان و ذوق کردن بال می‌زنند .وهم بازی های شان را بغل کرد و یا فشار می‌دهند. سایر کودکان را توجیه کنید که از این رفتار آن ترسند و سوءبرداشت نکنند. به تجربه برای ما عیان شده که بازی های نشستنی و کم حرکت اختلاف ترجیح های اصلی کودکان اتیسم از کودکان نرمال را بیشتر به چشم می‌آورد .حال آنکه در بازی‌های حسی- حرکتی این اختلاف کمتر به چشم می‌آید.

بازی درمانی

اختلال حسی ـ پرسش و پاسخ- مشکلات بازی

میاستنی گراویس

پس از مطالعه درمورد مشکلات بازی در اتیسم -مشکلات حرکتی را بشناسیم!!

برای مراجعه به کاردرمانی و کسب اطلاعات روی این لینک بزنید

اختلالات صدا

 

اختلالات صدا

 

اختلالات صدا عبارت است از غیر معمول بودن یا غیر طبیعی بودن کیفیت اصواتی که موقع صحبت کردن ایجاد می شود. تمام صداها از نظر بلندی، و زیروبمی و دیگر کیفیتها در افرادی که از یک جنس، گروه فرهنگی و سن هستند بسیار متفاوت می باشد. صدا امکان دارد عادتا از نظر کیفیتی مختلباشد و باعث شود پیام برای شنونده نامفهوم گردد.

این مشکل در مقایسه با دیگر اختلالات به دلایل مختلف چندان مورد توجه قرار نگرفته است. چگونگی قضاوت در مورد صدای عادی در مواقع مختلف مثل سمینار، بازی فوتبال، صحبت معمولی و مکان های مختلف جغرافیایی مانند منطقه شمالی یا جنوبی و…، محیط خانواده، شخصیت و ساختمان فیزیکی مکانیزم گفتار، متفاوت است. و یکی از عوامل عدم توجه کافی متخصصان به اختلال صدا همین مساله می باشد. بیشتر متخصصان سایر مشکلات را بیش از اختلال صدا مورد نظر قرار داده اند.

 کودکانی که اختلال صدا دارند معمولا با تلفظ تو دماغی، گرفتگی صدا یا سینه، یا بازدم غیرمعمولی صحبت می کنند.

تو دماغی صحبت کردن یعنی ارتعاش صدا از راه تنفس بسیار اندک است. مانند زمانی که کودک دچار سرماخوردگی است. و صدای زیادی از بینی وی خارج می شود که باعث ایجاد یک صوت زه مانند در صحبت کردن می گردد. در افرادی که اختلالاتی مانند خشونت صدا دارند همواره یک آهنگ درشت و خشن در هنگام صحبت کردن شنیده می شود.

در کسانی که به علت کمبود تنفس دچار مشکل می شوند صداها همیشه با تن خیلی پایین و به صورت پچ پچ شنیده می شوند. به طوری که مشخص است هوای کافی از میان تارهای صوتی نمی گذرد.

دیگر اختلالات صدا شامل صحبت های بلند یا نرم یا غیر عادی بودن زیرو بم صداست مانند تک تنی گفتار.

اختلالات صدا که قبلا از آن صحبت شد اشاره به زیروبمی ، بلندی و کیفیت صدادار و فرد دارای اختلال امکان دارد در یکی از این موارد یا ترکیبی از آنها مشکل داشته باشد.

 

علل

 

یکی از علل اختلالات مربوط به زیروبمی صدا با ساختمان حنجره فرد ارتباط پیدا می کند. آهنگ صداها امکان دارد به طور غیرطبیعی بالا و پایین باشد. همچنین ممکن است زیروبمی صدا دارای شکستگی یا محدودیت ویا تک تنی باشد. بسیاری از جوان ها به خصوص پسران در سنین بلوغ شکستگی زیروبمی صدا دارند. این مساله در دوران رشد عادی است. اما اگر فراتر از این سنین دیده شود نشانه مشکلات حنجره ای می باشد.

غیرعادی بودن صدا یعنی زیر و بمی و بالا و پایین بودن تن صدا امکان دارد نتیجه یادگیری باشد. مثل زمانی که پسر نوجوانی می خواهد صدای برادر بزرگتر خود را تقلید کند. همچنین ممکن است از نا متعاددلی هرمون ها ناشی شود. اختلالات مربوط به بلندی صدا می تواند نتیجه الگوبرداری از دیگران باشد. مانند تقلید صدای ظریف یک هنرپیشه سینما.

علت دیگر یادگیری است. یعنی فرد فرد صحبت کردن با صدای بلند را یاد نگرفته و حجم صدا غیرعادی است. علاوه بر مساله یادگیری بعضی از اختلالات حجم صدا ناشی از مشکلات بیماریهای ریوی است مانند تنگی نفس.

علت بسیاری از صداهای بلند می تواند مشکلات ساختمانی مثل نقایص شنوایی و صدمات مغزی باشد. همانطور که گفته شد اختلالات صدا با مشکلات کیفی گفتار یعنی اشتباهات تولیدی مانند غیرعادی بودن تنفس از راه بینی یا تو دماغی، خشونت صدا و نفس نفس زدن ارتباط پیدا می کند.

غیر عادی بودن تنفس بینی تو دماغی یعنی صدای بیش از حد تو دماغی یا صدایی با انعکاس ناکافی.

صدای تو دماغی بیشتر به خاطر عمل مختل قسمت عقبی بینی است که باعث میشود هنگام صحبت درست بسته نشود. بسیاری از این اختلالات هم امکان دارد از طریق یادگیری به وجود آیند. صداهای پایین که مانند صدای ناشی از سرماخوردگی است می تواند نتیجه یادگیری باشد. و یا به دلیل غیرعادی بودن ساختمان فیزیکی اندامهای دخالت کننده تولید شود.

 

مداخلات درمانی

 

مداخلات درمانی صدا بستگی به علتهای آن دارد. در بعضی موارد هنگامی که بافتهای غیرعادی یا ساختمان دندانها باعث تولید صداهای غیر معمولی می شود ممکن است جراحی ضروری باشد.

در موارد دیگر درمان باید از طریق آموزش درست تولید صدا صورت گیرد. این نوع درمانها اغلب همراه با مشاوره در خصوص اثرات صدای غیرمعمولی روی دیگران و روشهای تصحیح عادات شخصی برای درست صحبت کردن است.

لکنت زبان چیست؟

اختلال صوت

متخصص گوش حلق بینی لیست (ENT) در گرگان

با ما در ارتباط باشید.

Instagram

Telegram

اختلالات صدا و صوت -صوت درمانی مداحان و معلمان و خوانندگان

طبقه بندی انواع آفازی

اختلال یادگیری

 

مقدمه

اکرم دانش آموزی است که از دوره آمادگی در شناسایی برخی از حروف که معمولا در دوره پیش دبستانی به بچه ها آموزش می دهند، مشکل داشته است. ولی این مشکل زیاد مورد توجه قرار نگرفته بود. در سال اول دبستان نمرات بسیار پایینی در درس املا و روخوانی فارسی کسب کرده بود. طبق گزارش معلم، این دانش آموز هنگام نوشتن املا متوجه بسیاری از کلمات نمی شود. مثلا برخی از حروف را جا می اندازد. ویا اغلب نقطه ها را اشتباهی می گذارد. حتی موقع خواندن از روی کتاب کلمات را درست نمی خواند و دائما مکث می کند.ابتدا مسولین مدرسه او را برای ارزیابی شنوایی و بینایی ارجاع دادند. اما بعد از ارزیابی مشخص شد که این دانش آموز مشکل بینایی و شنوایی نداشته است. بعد از اجرای تست های تشخیصی مشخص شد این دانش آموز دارای اختلال یادگیری است.

تعریف

اختلالات یادگیری یا LD زمینه گستره=ده ای دارند و اختلالات مختلفی را در خود جای می دهند. و در موارد گوناگون مثل تحصیلی، روانی، زبان و گفتار با نامها و مفاهیم مختلفی از آنها یاد شده است. به همین دلیل، تعریف مستقلی ندارد. اما تعریفی که در زمینه تحصیلی و آموزشی بر اساس قانون 142-94 تحصیل برای تمام معلولان ارائه شده است، می گوید.:

اختلال یدگیری به معنی اختلال ویژه در یک یا چند مورد از فرایندهای فهمیدن، استفاده از زبان به صورت صحبت کردن یا نوشتن است که به صورت عدم توانایی در گوش کردن، فکر کردن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، هجی کردن یا انجام ریاضیات، ظاهر می شود.

این واژه در مورد وضعیتهایی چون معلولیت های درکی، صدمه مغزی، عدم عملکرد صحیح مغز، دیس لکسی و آفازی هم به کار می برد. اما شامل کودکانی که دارای معلولیتهای بینایی، شنوایی، حرکتی، ذهنی و مشکلات احساسی، محیطی، فرهنگ یا آداب و رسوم و محرومیتهای اقتصادی هستند نمی شود.

ویژگی ها

گرچه اختلالات یادگیری از طرف بسیاری از متخصصان به عنوان یک معلولیت متوسط شناخته شده است. اما در دهه اخیر سعی بر آن بوده که معلولیت را بر اساس شدت اختلالات گروه بندی کنند.

از نظر هوشی:

کودکانی که اختلالات یادگیری یا رفتاری متوسط دارند هوش آنها نزدیک به نرمال یا در حد نرمال است. اما از نظر انطباق اجتماعی و ویژگی های یادگیری با دیگر همسالان تفاوت دارند.

بعضی از افرادی که دارای اختلالات رفتاری هستند، اختلالات یادگیری هم از خود نشان می دهند. و بالعکس اختلالات یادگیری، از طریق تعیین تفاوت بین سطح عملکرد و سطح هوشی، مشخص می شود.

کودکانی که اختلال یادگیری دارند، از نظر هوشی در حد نرمال و بعضی مواقع بالاتر از نرمال می باشند. ولی از نظر سطح عملکرد یا پیشرفت در درسها و مهارتهای دیگر ضعیف هستند. از نظر تحصیلی و آموزشی ممکن است در یک زمینه مثلا خواندن، نوشتن، ریاضی یا در چند زمینه اختلال وجود داشته باشد.

بیش فعالی:

یکی از ویژگی هایی که در بچه های با اختلالات رفتاری و کودکان دارای اختلالات یادگیری مشترک می باشد، بیش فعالی است. بسیاری از معلمانی که با بچه های LD کار می کنند، ابتدا پر تحرکی دانش آموز خود را شرح می دهند. البته تمام بچه های LD این ویژگی را ندارند. نکته دیگر اینکه ویژگی آنها به صورت تحرک بیش از حد یا تحرک زیاد توضیح داده شده و ممکن است حد تعیین شده متفاوت باشد. به همین دلیل مناسب تر است که فعالیت و تحرک بچه ها در یک موقعیت خاص در نظر گرفته شود و درست نیست که پرتحرکی صرفا به صورت فعالیت زیاد معنی شود.

از نظر وضعیت های مختلف یادگیری:

اختلالات یادگیری باغیر طبیعی بودن ادراکات در ارتباط است. در طول پیشرفت نظریه های گوناگونی در این باره بیان شده است. مشکلات درکی اشخاص LD فقط یک ویژگی نیست. بلکه جمعی از رفتارهای غیرنرمال را در بر می گیرد. این مشکلات بینایی ، شنوایی و سیستمهای حسی می باشد. همانطور که قبلا ذکر شد معلولیتهای بینایی و شنوایی در تعریف اختلالات یادگیری حذف شده است. یعنی کسانی که دارای این معلولیت هستند در گروه LD جای نمی گیرند.

مشکلات درک بینایی و یا درک شنوایی مرتبط با LDبه این صورت است که در درک بینایی غیرطبیعی، کودک محرک را به شکلهای بی معنی و مجزا می بیند نه به عنوان یک طرح کامل. در این مورد بچه ها نمی توانند حروف الفبا را خوب تشخیص دهند. چون آنها را به صورت خطوط نامفهوم دریافت می کنند. همچنین امکان دارد مشکل در ناتوانی جدا کردن اشیا از زمینه اطراف باشد. مانند کودکانی که نمی توانند روی یک لغت یا جمله در یک صفحه کتاب تمرکز داشته باشند. یا آنهایی که قادر نیستند فاصله حروفی مثل b,d یا v,w را از یکدیگر تمییز دهند.

در مشکلات درک شنوایی بعضی از بچه ها نمی توانند صداهای لغات، حروف، یا بعضی از اصوات محیطی را از صداهای دیگر تشخیص دهند. بچه های LD امکان دارد از نظر شنوایی مشکلاتی چون ترکیب شنوایی یعنی قادر نبودن به جمع آوری قسمتهای مختلف لغت و کامل کردن آن برای گفتن، حافظه شنوایی یعنی به خاطر نیاوردن اطلاعات گفته شده، ارتباط شنوایی یعنی عدم توانایی در ایجاد ارتباط بین اطلاعات یا نظرات گفته شده را داشته باشند.

از نظر ادراک احساسی

مشکلات ادراک احساسی ممکن است در لامسه، مکان حسی و حرکات بن تظاهر پیدا کند. مثل مواقعی که بچه با مهارتهای نوشتنی سروکار دارد. از جمله طرز مداد دست گرفتن، حرکات دست، ماهیچه های بازو، انگشتان، معمولا کودکان LD از نظر دستخط مشکلاتی چون روی خط ننوشتن و عدم تشخیص حروف دارند.

از نظر شناخت و تجزیه تحلیل اطلاعات

تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به روشی است که شخص اطلاعات را کسب، در ذهن نگاه داشته و آنها را تجزیه و تحلیل می کند. هرکدام از این بخش ها امکان دارد برای شخص  مشکل آفرین باشد. بسیاری از مواقع کودک مطلب را یاد می گیرد. ولی روز بعد نمی تواند آنها را به خاطر بیاورد. در تحقیقات بسیاری نشان داده که مهارتهای حافظه ای در بچه های LD به خوبی کودکان عادی نیست. همچنین قدرت شناخت و درک این بچه ها با توانایی های ادراکی همسالان تفاوت دارد. این مسئله باعث نیاز به یک سری آموزشهای ویژه و سطح بالا برای این گونه کودکان می شود.

از نظر تمرکز

یکی دیگر از مشکلات این کودکان عدم تمرکز است که به عنوان توجه کوتاه مدت هم شناخته شده است. معمولا والدین و معلمان می بینند که بچه فقط مدت خیلی کوتاهی می تواند تمرکز داشته باشد. بعضی تحقیقات نشان داده اند که بچه های LD در بعضی از بخشهای توجه مانند تمرکز انتخابی  مشکل دارند. به این معنی که فرد به جای توجه به نکات و مطالب اصلی، به تمام محرک هایی که با موضوع در رابطه نیستند یا رابطه کمی با آن دارند نیز واکنش نشان می دهد. مثلا وقتی که از کودک خواسته می شود که مساله ریاضی را مطابق نوشته روی تخته بنویسد و حل کند. به جای توجه به حل مساله از مطالب روی تخته کپی بر می دارد. البته این نوع مشکلات را می توان با استفاده از روشها و ابزار خاص مانند تمرین دادن روی کاغذ از بین برد.

درک گفتار در تربیت شنوایی

اختلال رفتاری

اختلال یکپارچگی حسی

با ما در ارتباط باشید.

Instagram

Telegram

اختلالات یادگیری

ویژگی های شناختی اتیسم

اختلال خواندن

اختلال رفتاری

اختلالات رفتاری

مقدمه

آرش کودکی است که در کلاس چهارم درس می خواند. رفتارهایش در کلاس هم یادگیری خودش را مختل کرده است و هم دانش آموزان دیگر را دچار مشکل کرده است. همین باعث شده است از نظر درسی هم ضعیف باشد. او در انجام کارهای کلاسی و انجام تکالیف خود نامنظم و به سختی انها را انجام می دهد. از نظر اخلاقی بسیار نامودب بوده و نمی تواند با همکلاسیهایش ارتباط برقرار کند. معلمین و حتی والدین او از رفتارهایش خسته شده اند. معلمین او خواسته اند که او به متخصصین اصلاح اختلالات رفتار معرفی گردد.

تعریف

اختلال رفتاری در کودکان و جوانان به گونه های مختلفی تعریف شده است. تعریفی که اخیرا در کنار قوانین و دستورات اجرایی قانون عمومی 142-94 آمده به صورت زیر می باشد.

• اختلال عاطفی سخت:

فرد به مدت طولانی دارای یک یا چند نوع از ویژگی های زیر است و با درجه مشخصی روی عملکرد تحصیلی او اثر می گذارد.

الف- عدم توانایی برای یادگیری که نمی توان آن را از طریق عوامل فکری، حسی یا بهداشتی توضیح داد.
ب- عدم توانایی برقراری روابط ثابت با دوستان و معلمان.
ج- انواع رفتارها یا احساسات نامناسب در موقعیت های طبیعی.
د- حالت نفوذ کلی غم و افسردگی.
ی- ترس و عدم واکنش در برابر مشکلات شخصی یا مدرسه.

• این اصطلاح شامل کودکان اسکیزوفرنیک یا اوتیسم هم می شود. اما کودکانی را که از نظر اجتماعی غیر متعادل هستند، در بر نمی گیرد. مگر اینکه مشخص شود شدیدا آشفته و مضطرب هستند.

طبقه بندی:

بعضی از متخصصان اختلالات رفتاری را در بچه ها و جوانان به چهار گروه تقسیم کرده اند:

• اختلالات سلوک:

شامل رفتارهایی مانند خشونت در نوع لفظی و فیزیکی، منفی گرایی، عدم مسئولیت پذیری، ایجاد ناراحتی برای دیگران، مقاومت و مبارزه با اشخاص مسئول به گونه ای که مغایر با رفتارهایی باشد که در مدرسه و دیگر موقعیت های اجتماعی از آنها انتظار می رود.

• اضطراب- انزواطلبی:

با رفتارهای قبلی کاملا تباین دارد و شامل رفتارهایی مانند دلواپسی زیاد، گوشه گیری از اجتماع، خجالت، حساسیت، انزواطلبی و دیگر رفتارهایی می شود که نشانگر دوری از محیط است تا رفتار خصمانه با آن.

• عدم رشد:

شامل ویژگی هایی مانند ذهن مشغولی یا گیجی، توجه کم، عدم تمرکز، خیالبافی، تنبلی و دیگر رفتارهایی که با انتظارات رشدی هم ردیف نیستند.

• خشونت اجتماعی:

معمولا شامل فعالیتهای خشونت آمیز گروهی ، دزدیهای گروهی، همکاری و شرکت در دیگر رفتارهای خطاکارانه.

تقسیم بندی دیگری از اختلالات رفتاری کودکان و جوانان وجود دارد که به وسیله DSM-III تنظیم شده و اختلالات مختلفی در آن ذکر شده است.
یک سیستم گروهبندی دیگر بر اساس شدت اختلالات صورت گرفته است. این گروه بندی، اختلالات رفتاری را به عمیق ، خفیف، متوسط تقسیم کرده است. مثلا کناره گیری خفیف شخص نسبت به اطراف خود بی توجه، خجالتی، گیج و کاملا رشد نکرده است. و در اختلالات عمیق با واقعیت اصلا تماس نداشته و دنیای دیگری برای خود می سازد. که در اتیستیک، اسکیزوفرنیک و سایکوتیک اینگونه است.

ویژگی ها

از نظر هوشی:

در بعضی مطالعات بهره هوشی این افراد حتی از حد معمول بالاتر ذکر شده و در برخی تحقیقات بهره هوشی این کودکان به صورت دیگر نشان داده شده است.

بوور در 1982 IQ این بچه ها را با بچه های عادی مقایسه کرد و متوجه شد که میانگین بهره هوشی برای این کودکان 92 و برای بچه های عادی 103 می باشد.
مدارک ما را به این نتیجه می رساند که بهره هوشی این بچه ها نسبت به بهره هوشی دوستان عادی آنها پایین تر یا در حد میانگین می باشد.

از نظر تطبیق یا سازگاری:

این اشخاص در سازگاری با محیط خانه، مدرسه و جامعه دارای مشکلات مختلفی هستند. ارتباط برقرار کردن، روابط اجتماعی، احساس مسئولیت نسبت به اشخاصی مثل دوستان، والدین، معلمان و دیگران، دنبال کردن دستورالعمل ها، کامل کردن تکالیف و توجه به بعضی از رفتارهایی که در رابطه با مدرسه است، در این بچه ها به طور طبیعی وجود ندارد.
از نظر اجتماعی در معرفی خود، شروع و پایان صحبت، همکاری و شرکت در بازیهای مناسب سن خود و معذرت خواهی مشکل دارند. آنها در موقعیتهایی که درگیر احساسات شدید می شوند. مثل زمانی که احساس عجز کنند، قادر به انجام عمل مناسب نیستند.
در گروهبندی اختلالات رفتاری این بچه ها از نظر تطبیق یا سازگاری مشکل دارند و این امر مانع موفقیت آنها در خانواده، مدرسه، و اجتماع می شود.
بعضی از این بچه ها رفتارهایی مانند تحرک زیاد، اغتشاش و گیجی ، عدم تفکر صحیح و اعمال لحظه ای دارند که در دوستی و پیشرفت آنها در مدرسه اثر منفی می گذارد و باعث ناسازگاری و رفتارهای نادرست با دیگران می شود.

ویژگی های شناختی کودکان اتیستیک

فراگیرسازی

پاراگرافیا (نابجانویسی)

با ما در ارتباط باشید.

Instagram

Telegram

اختلال روانی عاطفی ـ هیجانی_رفتاری،آشفتگی عاطفی چیست؟

اختلال پردازش حسی

اختلال سلوک چیست؟

تشخیص افتراقی اتیسم- Autism Differential Diagnosis

فراگیرسازی

سیاست های کشورهای غربی همیشه بر این بوده است که از بچه های با نیازهای آموزشی ویژه در مدارس عادی حمایت کنند. این سیاستها و حمایتها در مقابل سیاست جداسازی کودکان دارای نیازهای ویژه روند طولانی را طی کرده است.

عقیده و باور به اینکه کودکان با نیازهای ویژه می توانند در مدارس عادی تحصیل کنند چیز تازه ای نیست و ایده نرمال کردن در اوایل دهه 1960 میلادی به وجود آمد. در آمریکا موقعیت جداسازی کاملا در سال 1975 میلادی بعد از تصویب قانون تحصیل برای همه کودکان دارای معلولیت تغییر کرد و مقرر گردید سیستم آموزشی باید محیطی با حداقل محدودیت برای این بچه ها در مدارس عادی فراهم آورد و با وجود این سیاست، تلفیق این بچه ها در مدارس عادی از اهمیت بیشتری برخوردار شد. در واقع تلفیق بیشتر به جنبه جایگزینی فیزیکی این بچه ها توجه داشت.

بعد از تصویب این قانون معلمین و آموزشگران این قانون را در حمایت از سیاستهای یکپارچه سازی دیدند و در این راستا سالها فعالیت نمودند.

یکپارچه سازی یک نام قانونی است و بیشتر از یک جایگزینی و تصحیح و تغییر ساده است و سعی دارد گروه های متفاوت با ناتوانایی یا بدون توانایی را به هم نزدیک کند.

استفاده از کلمه فراگیرسازی از اواسط دهه 1980 میلادی در آمریکا و در زمینه آموزش کودکان با نیازهای ویژه بکار می رود و محققانی چون Obrien et a, 1989 و stainback and stainback 1990 در کارهای خود شروع به استفاده از این نام نمودند. اگرچه در کشورهای اروپایی بیشتر از نام یکپارچه سازی و کشورهای غربی از فراگیرسازی استفاده می کنند ولی در واقع اصل فراگیرسازی و یکپارچه سازی یکی است و هردو سیستم باورشان بر آموزش بچه های با نیازهای ویژه در مدارس عادی است. و این مدارس تا حد امکان باید آموزش معمولی را برای تمام افراد براساس نیازهای آنان فراهم آورند.

بعضی از محققین بر این باور اند که فراگیرسازی شکل کاملتر و بالاتری از یکپارچه سازی می باشد. آنها عقیده دارند روش فراگیرسازی یک تغییر الگو یا مدل را مطرح می سازد. که مسولیت مشکلات و نیازهای ویژه را از فرد به مدرسه تغییر جهت می دهد. در این نظر، مشکل و ناتوانی حاصل عملکرد محیط فیزیکی و اجتماعی است. در نتیجه مدرسه مسئول فراهم آوردن موقعیتهای آموزشی و یادگیری برای همه کودکان اگرچه مشکل یا ناتوانی داشته باشند می باشد.

یونسکو بیان میدارد:

فراگیرسازی آموزشی به تمام یادگیرنده ها توجه دارد با تمرکز بر روی افرادی که قبلا از فرصتهای آموزشی جداشده بودند مانند افراد با نیازهای ویژه و دارای ناتوانی، کودکان دارای اقلیتهای مذهبی و نژادی و غیره.

در طول زمان هر سیستم آموزشی که به وجود آمده، نقاط ضعف و قوتی داشته است.

فواید و نقاط قوتی که برای فراگیرسازی ذکرشده است شامل موارد زیر است:

• فراگیرسازی آموزشی نیاز هر بچه ای را بهتر فراهم می کند.
• فراگیرسازی آموزشی روندی است که مدارس را به جستجوی راه حلهای گوناگون برای تمام بچه ها تا آنجایی که بصورت عادی امکان دارد ترغیب می کند.
• فراگیرسازی آموزشی فرصتهایی را برای پیشرفت از نظر اخلاقی فراهم می آورد.
• فراگیرسازی آموزشی فرصتهایی را برای تصحیح ساختار آموزش از نظر تطبیق با نیازهای تمام بچه ها فراهم می کند.
• فراگیرسازی آموزشی فرصتهایی را به پاسخگویی به انتظارات والدینی که بچه های با مشکل یادگیری دارند فراهم می کند.
• فراگیرسازی فرصت حمایت بیشتر و موثر را برای تمام بچه های با نیازهای ویژه فراهم می آورد.
• فراگیرسازی سعی دارد جهت گرفتن به طرف مدل پزشکی را محدود کند.
• فراگیرسازی فرصت فعال سازی فردی و جمعی شخص را فراهم می آورد.
• فراگیرسازی جایگزین کردن تفاوت واقعی را مهیا می سازد.

 

از نکات ضعفی که برای سیستم فراگیرسازی آموزشی ذکر می کنند:

• ضعف در تهیه برنامه درسی و آموزشی ویژه و مناسب دانش آموزان با نیازهای ویژه و استفاده بیشتر از برنامه درسی آموزش عادی برای این دانش آموزان.
• توجه به فردیت شخص در کلاسهای کوچک با معلم متخصص و ویژه بیشتر امکان دارد تا در کلاس عادی و معلم عادی.
• این امکان وجود دارد که معلم عادی دانش آموز با نیاز ویژه را در کلاس خود نخواهد.
• دانش آموز با نیاز ویژه هرگز از امکانات و حمایتهایی که در آموزش ویژه دارد در آموزش عادی برخوردار نخواهد بود.

با وجود مطرح شدن نکات مثبت و منفی فراگیرسازی در سیستم آموزشی کشورهای مختلف. بنظر می رسد منافع و فواید فراگیرسازی بیش از مضرات ان است و سیستم آموزشی در دنیا در جهت فراگیرسازی قدم بر می دارد. بسیاری از محققین بر این باورند که سیستم دوگانه آموزشی برای آموزش کودکان با نیاز ویژه مناسب نیست و آنها را برای ورود به زندگی در دنیای واقعی آماده نمی سازد.

واقعیت این است که دنیای واقعی به دو دنیای عادی و ویژه تقسیم نمی گردد. و جداسازی این بچه ها در دو سیستم و جایگزینی آنها بطوری که تعامل بین کودکان دارای ناتوانی و کودکان عادی محدود شود. باعث ناتوانی و معلولیت بیشتر دانش آموزان با نیازهای ویژه می گردد.

همانطور که اشاره شد سیستم آموزشی ویژه در بسیاری از کشورهای دنیا به طرف نظام فراگیرسازی پیش می رود.

تحقیقی در مورد فراگیرسازی آموزشی در 18 کشور از جمله آمریکا، کانادا، اسپانیا، فرانسه، سوئد، و… انجام گرفته است. اطلاعات کمی و کیفی نشان می دهد کشورها از نظر قوانین، برنامه ها و اجرا متفاوت هستند.

اما چهار مفهوم اصلی از این اطلاعات گرفته شده است .

• توجه به نتایجی که از فراگیرسازی عاید دانش آموزان می شود.

• باورهای معلمین و طرقی که آنها با کارهای خود ارتباط برقرار می کنند.

• فلسفه و تمرینات مدارس فراگیر

• برخورد نقطه فراگیرسازی و جداسازی.

فلسفه مدارس، همکاری متخصصین مدرسه، توجه به تفاوتهای یادگیری، ارتباط با والدین نقش مهمی در پیشرفت و موفقیت فراگیرسازی دارند.

درباره ما

درباره کلینیک یاشا

تشخیص اختلال حسی ـ پرسش و پاسخ

با ما در ارتباط باشید.

Instagram

Telegram

افراد با نیاز ویژه

اختلال حسی ـ پرسش و پاسخ

معیارهای تشخیصADHDدرDSM5

 

معیار های تشخیصی DSM5 برایADHD شامل موارد زیر است:

 یک مجموعه فراگیر از رفتارهای بی توجهی و یا بیش فعالی و تکانشی گری که در عملکرد یا رشد اختلال ایجاد می‌کنند باید وجود داشته باشد.

از این آیتم های بی توجهی و بیش فعالی و تکانشگری باید هر کدام چند مورد را داشته باشد و در مدت زمانی مشخص این علائم مشهود باشد. معیار دوم آن است که این علائم و نشانه های بی توجهی و بیش فعالی و تکانشگری باید تا قبل از ۱۲ سالگی وجود داشته باشند. معیار سوم آن است که این علائم بی توجهی و بیش فعالی و تکانشگری باید حداقل در دو موقعیت و بیشتر دیده شوند .مثلاً در خانه و مدرسه. معیار چهارم این است که این علائم و نشانه ها به طور روشن در عملکرد اجتماعی- تحصیلی و یا شغلی اختلال ایجاد کند و کیفیت آن را کم کند.

و در آخر این علائم را نمی‌شود با اختلالات روان پریشی دیگر یا اختلالات دیگری مانند اختلال خلقی، اختلال شخصیت یا مصرف مواد و غیره توجیه کرد. یعنی این علائم صرفاً به همین اختلالADHD برمیگردد. هر چند در کودکانADHD هم رویدادی اختلال یادگیری و اختلالات روانی دیگر را می‌توانیم داشته باشیم.

معیارهای تشخیصیDSM5:

1. بی توجهی مفرط(excessive attention):

در مورد بی توجهی علائمی وجود دارد که از مجموعه این علائم حداقل باید ۶ مورد یا بیشتر به مدت ۶ ماه مشاهده شود. این علائم بی‌توجهی شامل:

الف) این که نمی توانند به جزئیات دقت کنند .و موقع انجام تکالیف مدرسه یا حین کار و فعالیت های دیگر توجه را از دست می‌دهند و بی‌دقت هستند.

ب) در حفظ توجه در حین انجام تکالیف یا فعالیت ها مشکل دارند. مثلاً زمانی که می‌خواهند یک سخنرانی طولانی را گوش دهند یا یک روخوانی طولانی داشته باشند .در حفظ توجه مشکل دارد و حواسشان پرت می شود.

پ) به نظر می رسد زمانی که مستقیماً با آنها صحبت می کنید گوش نمی کنند.

ت) دستورالعمل ها را دنبال نمی کنند و نمی توانند تکالیف درسی یا کارهای عادی و روزمره را به خوبی انجام دهند.

ث) اغلب در ساماندهی یا سازمان دادن آن تکالیف و فعالیت ها مشکل دارند.  برای مثال خیلی سخت می توانند تکالیف پشت‌سرهم را مدیریت کنند. یا کارهای آنها خیلی آشفته و نا منظم است. مدیریت زمانی نامناسبی دارند و خیلی نمی توانند طبق موعد عمل کنند.

ج) از پرداختن به آن دسته تکالیفی که تلاش ذهنی مداوم میخواهد اجتناب می کنند یا مایل به انجام آنها نیستند.  برای مثال تکالیف درسی را دوست ندارند انجام دهند یا در دوران نوجوانی و بزرگسالی تمایلی برای پر کردن گزارش ها یا فرم ها ندارند.

چ) غالباً موارد لازم برای انجام تکلیف یا فعالیت‌های خود را گم میکند. برای مثال لوازم مدرسه، کلید، دفترچه وعینک را گم می کنند و همیشه دنبال آنها می گردند.

ح) اغلب به وسیله محرکهای نامربوط خیلی راحت حواسشان پرت میشود. و یا درباره بزرگسالان، زمانی که مشغول به انجام کاری هستند فکر های نا مربوط ذهنشان را مشغول می کند.

خ) حین انجام فعالیت‌های روزمره فراموش کارند. برای مثال زمانی که میخواهند دنبال فرمان کسی بروند آن کار را فراموش می کنند.

۲. بیش فعالی و تکانشگری(hyperactivity/impulsivity):

این علائم نیز باید حداقل ۶ نشانه یا تعداد بیشتر به مدت شش ماه ادامه پیدا کنند. این علائم و نشانه ها شامل:

الف) اغلب دست و پای بی قرار دارند. به زبان عامیانه روی صندلی وول می خورند.

ب) در موقعیت هایی که لازم است بنشینند و منتظر باشند اغلب صندلی شان را ترک می کنند. برای مثال موقع کار یا درس در اداره یا مدرسه و وقتی که باید چند ساعت نشسته باشند آن محل را ترک میکند.

پ) در مورد بزرگسالان و نوجوانانی که این دویدن و بالا پریدن را ندارند آن احساس بیقراری را ولی دارند.

ت) نمی توانند ساکت بازی کنند ومانند افراد دیگر به کارهای هنری و کار هایی که نیاز به نشستن دارند، بپردازند.

ث)  دائماً در حال جنب و جوش اند.جوری حرکت می‌کنند و عمل می‌کنند که انگار در آنها موتوری روشن است و دائما مجبورشان می کند که حرکت کند.

ج) بیش از حد مورد قبول و بیش از اندازه صحبت می کنند.

چ) قبل از اینکه فردی از آنها سوال بپرسد یا سوالش را تکمیل کند جواب میدهند. برای مثال جمله افراد را کامل می کنند و نمی توانند در گفت‌و‌گو منتظر نوبت بمانند.

ح) اغلب مزاحم دیگران می شوند، وسط بازی و گفتگوی آن ها می پرند. بدون اجازه از وسایل آنها استفاده می کنند یا حتی ممکن است در دوران بزرگسالی مزاحم کار آنها شوند.

دو اختلال دیگر که زیر مجموعه ADHD هستند:

بازداری رفتاری و بی‌توجهی شناختی است. در بازداری رفتاری از جمله علائم می توان همان علائم بیش فعالی و تکانشگری را بگوییم: اینکه نقص در تنظیم مهار رفتار دارند، پرحرف هستند در عین حال اطلاعات زیاد و مفیدی را به شنونده منتقل نمی‌کند. ودر کارهایی که باید بی سر و صدا انجام شود مشکل دارند.  بی توجهی شناختی هم که یکی دیگر از زیر گروه هایADHD است ما اختلال یادگیری زبان را داریم. و این که مشکل اصلی طی کردن این مقاطع تحصیلی است. در عین حال که مشکل تحصیلی دارند مشکل زبان هم دارند.

آسیب زدن کودکان به خود

مداخله زودهنگام

تغذیه در اتیسم

اینستاگرام کلینیک یاشا ـ خدمات گفتاردرمانی ـکاردرمانی ـ روانشناسی در گرگان